november 2024

Zondag 20 oktober was het zover. Onder een stralende herfstzon bracht ik anderhalf uur door in de rij bij de Moldavische ambassade in Nederland. Al zevenentwintig jaar woon ik hier, maar op zo’n dag voelde ik me vooral ook Moldaviër. Terwijl ik daar stond, genoot ik niet alleen van de warmte van de zon, maar ook van die van mijn geboorteland. Het was een bijzondere samensmelting van twee werelden – ik voelde me dubbel thuis.

Om me heen verzamelde zich een kleurrijke groep Moldaviërs, vooral jonge mensen, die net als ik waren gekomen om hun stem te laten horen. Het was een belangrijke dag. Niet alleen stonden we daar voor de presidentsverkiezingen, maar ook voor een referendum met een grote vraag: of Moldavië zich gaat aansluiten bij de Europese Unie. De rij bewoog langzaam, met iedereen geduldig wachtend op de paspoortcontrole, gevolgd door een zorgvuldige handmatige registratie van de naam van elke stemmer. Alles moest nauwkeurig volgens de wet, en iedereen leek bereid de tijd te nemen – het patriotisme hing bijna tastbaar in de lucht.

Die avond kwamen de eerste uitslagen binnen, en de volgende ochtend was het duidelijk: een nipte meerderheid vóór Europa, dankzij de stemmen van de diaspora. Thuis in Moldavië stemde het merendeel tegen; van de vijfendertig provincies kozen er slechts negen voor. De doorslag kwam van de 1,2 miljoen Moldaviërs wereldwijd, die ondanks de afstand hun stem lieten gelden en daarmee een beslissende rol speelden in het referendum.

De komende dagen blijven spannend. Hoewel de eerste stap gezet is, wacht op 3 november de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. Twee kandidaten, elk met hun eigen visie op de toekomst van het land: Maia Sandu met een pro-Europese koers en Alexandr Stoianoglo, die goede relaties met alle buurlanden nastreeft, inclusief Rusland. Welke kant zal Moldavië kiezen? En wat betekent dat voor de miljoenen Moldaviërs, zowel thuis als ver weg?